Sau khi công trình thủy lợi Pleikeo cơ bản hoàn hành giai đoạn 1 có khả năng tưới tiêu trên một số cánh đồng. Trong vụ Đông xuân 2019-2020 từ nguồn ngân sách huyện, trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp đã phối hợp với ủy ban nhân dân xã AYun vận động các hộ dân thực hiện mô hình sản xuất lúa liên kết 02 vụ/năm với diện tích 04ha tại cánh đồng Vơng Chép đã mang lại kết quả rất khả quan và tạo sức lan tỏa mạnh cho các hộ dân tại địa phương. Trong vụ mùa 2020, UBND xã Ayun đã tuyên truyền, vận động người dân chuyển đổi giống lúa địa phương sang giống ngắn ngày để làm lúa nước 2 vụ với 10ha, 18 hộ tham gia thực hiện tại cánh đồng Vơng Chép (08 hộ, 3,5ha) và làng Keo (10 hộ, 6,5ha).
Ngâm ủ hạt giống và gieo sạ
Tuy một số cánh đồng có mương thủy lợi ngang qua nhưng một số diện tích vẫn không được sử dụng nước trực tiếp từ công trình thủy lợi. Điển hình tại cánh đồng làng Keo, hệ thống kênh mương nội đồng dẫn nước thấp hơn so với mặt bằng trồng lúa nhưng với sự quyết tâm cao độ của các cấp chính quyền và hộ dân sản xuất lúa vẫn đã và đang từng bước thực hiện thành công mô hình sản xuất lúa 02 vụ. Cụ thể xã đã bố trí hỗ trợ cho bà con nông dân mượn máy bơm trong quá trình sản xuất lúa; được nhà nước hỗ trợ toàn bộ chi phí vật tư các hộ dân đã tự mua dầu để bơm nước, làm guồng quay dẫn vào các thửa ruộng để sản xuất lúa, tăng cường phân chuồng, chăm sóc theo hướng dẫn kỹ thuật của cán bộ đến nay sau hơn 02 tháng thực hiện cây lúa sinh trưởng và phát triển tốt, một số diện tích lúa đã trổ bông, dự kiến năng suất đạt khá.
Ruộng lúa đang giai đoạn cuối đẻ nhánh tại làng Keo
Nông dân làm guồng quay, bơm dẫn nước vào ruộng
Anh Đinh Kiêp cho biết: từ trước đến nay bà con nơi đây quen với việc gieo cấy lúa nương truyền thống dài ngày, năng suất thấp, trong suốt quá trình trồng đến khi trổ bông hoàn toàn phụ thuộc vào nước trời. Năm nào thời tiết thuận lợi mưa nhiều thì cây lúa phát triển tốt, năng suất tương đối nhưng năm nay với tình hình thời tiết mưa ít hơn, cây lúa phát triển không tốt, một số ruộng đã bị cháy khô. Gia đình tôi có 1,3ha trong đó có 0,5ha ở trên cao bao năm nay đất để trống không trồng được bất cứ cây gì, nay nhờ được thủy lợi Plei Keo cấp nước nên tôi đã đăng ký tham gia mô hình. Trong quá trình tham gia được cán bộ hướng dẫn tận tình từ khi làm đất, ngâm ủ hạt giống việc mà từ trước đến nay bà con làm lúa nơi đây chưa bao giờ làm, chăm sóc bón phân. Tôi nhận thấy giống lúa nhà nước hỗ trợ phát triển rất tốt, không có sâu bệnh gây hại. Lúa địa phương được gieo sớm từ đầu tháng 5 đang trong giai đoạn làm đòng chuẩn bị trổ còn lúa được cấp thực hiện mô hình gieo sạ từ đầu tháng 7 đến nay ruộng lúa đã trổ, bông dài, cây cứng cáp không bị đổ ngã. Trước nay với diện tích gần 01ha làm lúa nương năng suất mỗi năm thu được khoảng 2-2,5 tấn, gia đình có 06 nhân khẩu nên cứ đến giáp hạt là không còn gạo để ăn. Thực hiện trồng lúa ngắn ngày với diện tích 0,5ha, dự kiến năng suất đạt 6,5 tấn/ha/vụ, cao hơn rất nhiều so với trồng lúa nương, đủ cung cấp nguồn lương thực cho gia đình và phục vụ trong việc chăn nuôi heo, gà.
Ruộng lúa đang trổ của gia đình anh Đinh Kiêp
Quyết tâm cao độ trong sản xuất, xây dựng đời sống mới của người dân làng Keo đã làm thay đổi phương thức sản xuất toàn diện, khoác lên những thửa ruộng khô cằn, trắng xóa một màu xanh sinh sôi nảy nở, đem đến một sức sống mới, hy vọng mới.
Từ kết quả khả quan thực hiện mô hình lúa 2 vụ trên các cánh đồng, người dân xã Ayun đã thực sự tin tưởng và mạnh dạn đăng ký trồng mô hình lúa nước trong vụ Đông Xuân 2020-2021 với diện tích hơn 100 ha. Hi vọng rằng với sự quyết tâm của các hộ dân sẽ khiến cho các cánh đồng vụ tới bội thu, đem lại cuộc sống no đủ cho người dân nơi đây.
Thuy Huynh