Với trên 45% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, ở huyện Chư Sê văn hóa làng đã ngấm sâu vào đời sống, tạo nên bản sắc độc đáo riêng. Vai trò của già làng, người có uy tín ngày càng được phát huy không chỉ góp phần tạo những chuyển biến tích cực trong đời sống mà còn là nhân tố quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Già làng Đinh Toăi (SN 1980), làng Ring Răng (xã Dun) sinh ra và lớn lên tại làng Rinh Răng, nên hơn ai hết ông hiểu rõ những phong tục tập quán cũng như lối sống và cách suy nghĩ của người dân trong làng. Mặc dù còn khá trẻ tuổi nhưng ông là người nhiệt tình, tận tâm với công việc, có những đóng góp tích cực trong công tác tuyên truyền phát triển kinh tế xóa đói giảm nghèo, xây dựng nếp sống mới. Già làng Đinh Toăi, chia sẻ: “Trong xây dựng nông thôn mới ở địa phương, muốn vận động được bà con trước hết bản thân mình và gia đình phải gương mẫu chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa phương để mọi người cùng làm theo. Tôi đã chủ động vận động bà con hiến đất làm đường, giữ gìn vệ sinh môi trường, rồi làm chuồng gia súc xa nhà, giúp nhau làm ăn phát triển kinh tế hộ”.
Già làng Đinh Toăi (thứ 2 bên phải) tích cực vận động người dân trong làng giúp nhau phát triển kinh tế.
Những năm trước đây, đời sống của bà con làng Ring Răng còn gặp nhiều khó khăn, nhà cửa ẩm thấp, lại gần với khu chuồng trại chăn nuôi rất mất vệ sinh. Nhận thấy điều này, già Đinh Toăi đã vận động một số thanh niên trong làng tham gia lớp học thợ xây do Trung tâm dạy nghề của huyện tổ chức. Đến nay, 10 thành viên tham gia lớp học này đã nắm vững kỹ thuật xây dựng cơ bản, họ đã thành lập nên nhóm giúp bà con trong làng xây dựng nhà cửa, làm chuồng trại... Bên cạnh đó, ông còn vận động bà con tham gia lớp trồng lúa năng suất cao để nâng cao chất lượng và hiệu quả trong sản xuất, xóa bỏ lối canh tác lạc hậu. Ngoài ra, ông còn vận động bà con linh động trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi nhằm phát triển ổn định đời sống kinh tế. “Được sự vận động của già làng Đinh Toăi, tôi và những thanh niên trong làng đã tham gia lớp học thợ xây. Sao khi hoàn thành khóa học, tôi với các thanh niên trong làng đã giúp bà con xây dựng nhà ở, làm chuồng trại nuôi nhốt gia súc ra xa khu dân cư. Đồng thời, chính từ nghề này đã tạo việc làm cho tôi cũng như nhiều thanh niên trong làng có thêm thu nhập” - Anh Đinh An, một thành viên trong nhóm thợ xây của làng tâm sự.
Nhận xét về già làng Đinh Toăi, Ông Võ Văn Quá-Chủ tịch UBND xã Dun, cho biết: “Già làng Đinh Toăi tuy còn trẻ tuổi nhưng năng nổ, tích cực trong việc vận động người dân xây dựng nông thôn mới. Đến nay thì làng Rinh Răng đã đạt 16 tiêu chí, còn lại 3 tiêu chí sẽ phấn đấu từ nay đến cuối năm 2019 để đạt. Vai trò của già làng Đinh Toăi trong công tác vận động tuyên truyền được người dân trong làng đồng thuận rất cao”.
Đến phát huy tinh thần đoàn kết cộng đồng
Ông Siu Sum-Trưởng ban công tác Mặt trận làng Ó (xã Bar Maih), năm nay đã ngoài tuổi 65 là người uy tín tiêu biểu của địa phương, ông luôn được mọi người dân trong làng tin yêu, quí trọng.
Ông Siu Sum (bên phải) trao đổi kinh nghiệm về các vụ hòa giải trong làng.
Tham gia công tác tại địa phương từ năm 1989 đến nay, ông từng đảm trách nhiều cương vị từ thôn trưởng, Bí thư chi bộ, rồi Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã, dù ở lĩnh vực nào ông cũng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Với kinh nghiệm sống phong phú, với khả năng phân tích, thuyết phục mọi người, ông Siu Sum đã tham gia hòa giải thành công hàng trăm vụ liên quan đến nhiều lĩnh vực như: tranh chấp đất đai, mâu thuẫn gia đình, đánh nhau… Ở đâu có mâu thuẩn là ông đều có mặt kịp thời, giải quyết vụ việc thấu tình đạt lý được người dân tin tưởng và đồng thuận. Tiếng lành đồn xa, không chỉ người dân làng Ó, mà ở các xã khác nếu có vụ việc phức tạp xảy ra cũng mời ông đến để giải quyết. “Với vai trò là Trưởng ban công tác Mặt trận thôn, được nhân dân tín nhiệm bầu làm người uy tín, trong thời gian qua trong thôn cũng xảy ra một số vụ việc mâu thuẫn gia đình, tranh chấp đất đai…, từ đó tôi cùng với hệ thống chính trị thôn đã hòa giải thành công, mang đến cho bà con cuộc sống yên ấm, giảm đi phức tạp về an ninh chính trị nông thôn”- Ông Siu Sum, chia sẻ.
Ông Siu Bếp-Phó Chủ tịch UBND xã Bar Maih, cho biết: Trong thời gian, qua trên địa bàn xã có rất nhiều người uy tín, trong đó ở làng Ó có ông Siu Sum đã làm tốt công tác hòa giải ở thôn, làng. Đặc biệt là những vụ tranh chấp đất đai, mâu thuẫn gia đình thì người dân đều nhờ đến ông. Vì từ trước đến giờ hầu như ông hòa giải các vụ việc đều thành công. Tấm gương sáng của ông Sum đáng được biểu dương, nhân rộng.
Trên địa bàn huyện Chư Sê hiện có 123 già làng, người có uy tín có ảnh hưởng rất lớn và là tấm gương sáng trong đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS). Những năm qua, cùng với việc đầu tư nguồn lực lớn cho các vùng đồng bào DTTS, vai trò già làng cũng được phát huy mạnh mẽ, góp phần đổi thay cơ bản đời sống của người dân. Hiện nay toàn huyện có 72/80 thôn, làng đồng bào DTTS đạt danh hiệu văn hóa, có 35% gia đình DTTS đạt danh hiệu gia đình văn hóa hàng năm. Với nhiều hoạt động tích cực, hiệu quả, các già làng đã động viên bà con tin và làm theo chủ trương của Đảng, xóa đói giảm nghèo, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc, góp phần đáng kể công tác giảm tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện.
Đức Chí – Trúc Phùng